Menurut pengertian daripada Dewan Bahasa dan Pustaka, doktrin yang diambil secara terus daripada perkataan Bahasa Inggeris iaitu “doctrine” boleh ditakrifkan sebagai ajaran atau pegangan atau fahaman yang bukan berkenaan dengan agama. Manakala iktikad pula membawa maksud kepercayaan atau keyakinan atau berpendirian teguh. Justeru, apakah ia doktrin iktikad baik dalam insurans?
Terlebih dahulu, semua kontrak insurans adalah berdasarkan kepada konsep “Uberrimae Fidei”. Ia berasal daripada bahasa Latin yang boleh diterjemahkan sebagai kepercayaan yang sangat baik.
Konsep “Uberrimae Fidei” atau doktrin iktikad sangat baik ini menekankan tentang kewujudan kepercayaan atau keyakinan di antara orang yang membeli insurans dan syarikat insurans.
Dalam erti kata lain, semasa memohon atau membeli insurans, anda mesti memberi fakta dan maklumat diri anda yang tepat dan berkaitan dengan jujur kepada syarikat insurans.
Begitu juga kepada syarikat insurans tidak boleh menyembunyikan maklumat atau isi kandungan berkenaan dengan insurans yang dijual. Dalam artikel ini, penulis akan memjelaskan tentang doktrin iktikad baik dalam insurans yang anda harus ketahui.
Perkara ini merujuk kepada anda sebagai individu yang memohon atau ingin mendapatkan insurans diwajibkan untuk memberitahu atau mendedahkan semua maklumat yang berkaitan. Ini kerana maklumat-maklumat yang anda berikan akan mempengaruhi keputusan syarikat insurans untuk menyediakan kontrak insurans.
Maklumat-maklumat yang anda berikan akan menjadi penentu dalam mendapatkan insurans. Faktor-faktor yang meningkatkan risiko, kerugian dan tuntutan terdahulu di bawah polisi atau kontrak insurans lain,permohonan perlindungan insurans daripada anda yang pernah ditolak pada masa lalu, kewujudan kontrak insurans lain, fakta penuh dan keterangan mengenai harta atau aset yang diinsuranskan mesti didedahkan secara jujur.
Maklumat-maklumat ini dipanggil fakta material. Berdasarkan fakta-fakta material ini, syarikat insurans akan memutuskan sama ada anda layak mendapatkan insurans atau premium atau polisi apa yang sesuai untuk anda. Sebagai contoh, dalam Insurans Nyawa, tabiat atau tahap merokok anda merupakan fakta material yang penting bagi syarikat insurans yang mana tahap anda merokok mungkin menyebabkan syarikat insurans mengenakan polisi yang lebih tinggi kepada anda.
Dalam kebanyakan syarikat insurans, kebiasaannya anda perlu menandatangani perisytiharan atau pernyataan di akhir borang permohonan anda. Tandatangan daripada anda ini yang menunjukkan bahawa jawapan atau butiran untuk soalan-soalan dalam borang permohonan dan kenyataan peribadi anda serta kaji selidik adalah benar dan lengkap.
Sebagai contoh, apabila anda memohon insurans kebakaran, anda perlu memastikan bahawa segala maklumat yang anda berikan tentang jenis pembinaan bangunan anda ataupun tujuan penggunaannya adalah maklumat yang benar, tepat dan lengkap. Untuk lebih jelas lagi, penulis akan menerangkan tentang penerangan yang merujuk kepada pernyataan atau jaminan seperti di bawah;
1. Pernyataan
Pernyataan adalah kenyataan bertulis yang dilakukan oleh anda pada borang permohonan anda. Borang permohonan tersebut yang mewakili risiko yang diajukan kepada syarikat insurans. Sebagai contoh, pada borang permohonan insurans nyawa, maklumat mengenai umur anda, butiran sejarah keluarga, pendudukan, dan lain-lain adalah pernyataan yang semestinya perlu benar dalam semua aspek.
Pelanggaran pernyataan hanya akan berlaku sekiranya anda memberikan maklumat palsu dalam pernyataan penting, sebagai contoh umur anda. Walau bagaimanapun, ianya bergantung kepada jenis kesilapan pernyataan yang berlaku dalam menentukan sama ada kontrak insurans tersebut sah atau tidak sah.
2. Jaminan
Jaminan dalam kontrak insurans berbeza daripada kontrak komersial atau kewangan biasa. Jaminan dikenakan oleh syarikat-syarikat insurans untuk memastikan bahawa risiko tetap sama pada ketika anda sedang berpolisi atau memiliki insurans dengan syarikat insurans dan risiko itu tidak bertambah.
Sebagai contoh dalam insurans kenderaan, jika anda meminjamkan kenderaan anda kepada rakan anda yang tidak mempunyai lesen dan rakan itu terbabit dalam kemalangan, syarikat insurans anda mungkin menganggapnya pelanggaran jaminan kerana tidak dimaklumkan mengenai perubahan ini. Ini boleh mengakibatkan anda tidak boleh membuat tuntutan pampasan.
Sebagai contoh, anda tidak mengetahui bahawa nenek anda telah meninggal dunia kerana menghidapi kanser. Oleh itu, pada ketika anda menjawab soalan kaji selidik tentang sejarah ahli keluarga, anda telah memberikan fakta penting yang tidak tepat.